پارکینسون چیست؟
پارکینسن یک بیماری دژنراتیو عصبی، ناتوان‌کننده و پیشرونده است که توسط جیمز‌پارکینسون در سال 1817 توصیف شد. مشخصات بیماری عبارتند از حرکت کند و کاهش یافته، سفتی و لرزش عضلانی و عدم تعادل، جویدن ناقص، اختلال در بلع و در سخن گفتن.
این بیماری در اثر تحلیل سلول‌های مغزی تولید کننده دوپامین در سنین بالای 60 سال رخ می‌دهد. (معمولا از 40 سالگی تا 70 سالگی) تقریبا 66% بیماران طی 5 سال اول بیماری و 80% پس از 10 سال دچار ناتوانی می‌گردند. پارکینسون از جمله بیماری‌های عصبی در جهان به شمار می‌آید که شیوع این بیماری در افراد آفریقایی- آمریکائی و آسیایی‌ها در مقایسه با نژاد سفید کمتر است.
نشانه‌های بیماری پارکینسون
لرزش عضلانی
سفتی عضلانی
برادی کینزی
علل بيماري پارکينسون
علت بيماري پارکينسون ناشناخته است، هر چند در اين مورد تئوري‌هاي زيادي وجود دارد.
در مغز بيماران مبتلا به پارکينسون، دوپامين وجود ندارد(دوپامين نوروترانسميتري است که پيام را از يک سلول عصبي به سلول ديگر مي‌برد)، زيرا سلول‌هايي که اين ناقل شيميايي مهم را مي‌سازند، از بين رفته‌اند.
يکي از تئوري‌ها در مورد علت از بين رفتن اين سلول‌ها اين است که سلول‌هاي کبدي کارآيي خود را از دست داده و نمي‌توانند سموم را دفع کنند و اين سموم روي سلول‌هاي مغز اثر مي‌گذارند.
نظريه ديگر اين است که ژنتيک و سموم محيطي در بروز پارکينسون نقش دارند. راديکال‌هاي آزاد نيز از علل ايجاد بيماري هستند، چون سبب اکسيداسيون دوپامين مي‌شوند.
مواد مغذي موثر بر بیماریپارکینسون
تاکيد بر مصرف منابع خام مواد غذايي در رژيم غذايي: مطمئن شويد که سه چهارم دريافت غذايي شما از مواد غذايي خام مانند دانه‌ها و مغزها است.
تاکيد بر مصرف مواد غذايي حاوي فنيل آلانين: از آنجا که اسيد آمينه- L فنيل آلانين ممکن است به کاهش علائم بيماري پارکينسون کمک کند، مواد غذايي مانند بادام، مغزها، ماهي، گردو، کدوتنبل، کنجد، لوبيا، نخودو عدسرا در رژيم غذايي خود بگنجانيد.
پروتئينرژيم غذايي بايد محدود شود:مقدار پروتئين رژيم غذايي بايد به هفت گرم در روز کاهش يابد به جاي مصرف گوشتو ماکيان، ساير منابع پروتئين مثل: جو، سويا، ماست، لوبياهاو عدس استفاده شود. در بيماراني که لوودوپا مصرف مي‌کنند، پروتئين بايد بعدازظهر مصرف شود زيرا اسيدهاي آمينه در اين مواد غذايي ممکن است از رسيدن لوودوپا به مغز جلوگيري کنند.
در صورت مصرف لوودوپا بايد دريافت ويتامين B6 کنترل شود:ويتامين B6 ممکن است با اثرات اين دارو تداخل پيدا کند.
بنابراين در صورت استفاده از اين دارو بايد ميزان دريافت مواد غذايي حاوي ويتامين B6 مانند موز، ماهي، گوشت، جگر، جودوسر، بادام‌زميني، سيب‌زمينيو غلات کامل کنترل شود.
تاکيد بر مصرف کربوهيدرات: ميزان دريافت کربوهيدرات به پروتيين 7 گرم به يک گرم است. از مصرف باقلاخودداري شود. باقلا حاوي دوپامين است و خوردن بيش از يک دوم ليوان آن به همراه دوز روزانه لوودوپا مي‌تواند سبب بروز علائم ناشي از مصرف زياد دوپامين گردد. باقلا به‌طور عمده در رژيم غذايي مديترانه‌اي مصرف مي‌شود.
دکتر لیلا بیدکی متخصص طب فیزیکی و توانبخشی