استخوانهای اندام فوقانی

اندام فوقانی در هر طرف از 32 استخوان تشکیل می گردد.

 

تصویر زیر استخوان های اندام فوقانی را نشان می دهد:

 

 

استخوان های اندام فوقانی عبارتنداز:

 

*استخوان ترقوه یا چنبر (کلاویکولا یا کلاویکل)

*استخوان کتف (اسکاپولا)

*استخوان بازو (هومروس)

*استخوان های ساق دست (به عربی ساعد یا زند) که شامل استخوان رادیوس (استخوان ساق دست بالایی یا زند زبرین یا زند اعلی) و استخوان اولنا (استخوان ساق دست پایینی یا زند زیرین یا زند اسفل) است.

*استخوان های مچ دستی یا کارپال ( استخوان های کارپوس یا مچ دست) از هشت استخوان در دو ردیف فوقانی و تحتانی تشکیل می گردد که شامل استخوان های زیر است:

ردیف فوقانی از خارج به داخل: استخوان ناوی (اسکافویید)، استخوان هلالی (لونیت)، استخوان هرمی (تریکتروم) و استخوان نخودی (یپزیفورم)

ردیف تحتانی از خارج به داخل: استخوان ذوزنقه(تراپزیوم)، استخوان شبه ذوزنقه (تراپزویید)، استخوان بزرگ (کاپیتیت ) و استخوان چنگکی (همیت)

*پنج استخوان کف دستی (متاکارپال)

*استخوان های انگشتان که هر یک دارای سه بند بوده به غیراز شست که دو بند دارد (در مجموع 14 استخوان)

تصویر زیر:

 

 

 منبع :وبلاگ دکتر دقاق زاده

ارتوپد فني‌

تاريخچه‌ ارتوپدی فنی

 وسايل‌ و ابزاري‌ كه‌ بتواند براي‌ حركت‌ معلولين‌ مفيد باشد و اين‌ وسايل‌ مي‌تواند به‌ نوعي‌ جلوگيري‌ از تغيير شكل‌ بدن‌ و ترسيم‌ آن‌ و به‌ منظور مدد رساني‌ به‌ شخص‌ در تامين‌ و حفظ‌ استقلال‌ بهتر در زندگي‌ به‌ كار مي‌رود و شكل‌ ارتوپدي‌ نقش‌ بسيار ارزشمندي‌ در طراحي‌ و ساخت‌ اندام مصنوعی و كمك‌ به‌ معلولين‌ دارد از موقعي‌ كه‌ انسان‌ پا به‌ عرصه‌ وجود گذاشت‌ و بعضي‌ از آنها با مشكلاتي‌ چون‌ نقص‌ عضو مواجه‌ شد كه‌ به‌ طور طبيعي‌ به‌ دنيا آمده‌ بود يا اين‌ كه‌ در طول‌ حيات‌ با آن‌ با بروز جنگل‌ها و حادثه‌ها با آن‌ روبه‌ رو شد به‌ اين‌ فكر افتاد كه‌ وسايلي‌ توليد نمايد كه‌ بتواند براي‌ رفع‌ مشكلات‌ جمعي‌ خود مناسب‌ باشد و اين‌ تفكر در زمان‌هاي‌ بسيار قديم‌ در نقوش‌ حجاري‌ شده‌ از زمان‌هاي‌ بسيار دور ديده‌ مي‌شود كه‌ با پاي‌ چوي‌ و استفاده‌ از وسايل‌ ساده‌ مي‌تواند نواقص‌ خود را جبران‌ نمود و راه‌ برود امروز مراكزي‌ در كشور فعاليت‌ دارند كه‌ بر توليدات‌ و پاي‌ مصنوعي‌ و يا وسايل‌ مربوط‌ به‌ كمك‌ آن‌ تلاش‌ مي‌نمايند و با استفاده‌ از پيشرفته‌ترين‌ مكانيسم‌هاي‌ مكانيكي‌ هيدروليكي‌ و الكترونيكي‌ تلاش‌ نمايند در مورد تاريخچه‌ اين‌ شغل‌ در ايران‌ بايد گفت‌ تا قبل‌ از سال‌ 1340 فقط‌ ارتش‌ اين‌ فن‌ را به‌ عهده‌ داشت‌


 به‌ دليل‌ عدم‌ كارايي‌ تعطيل‌ شد ولي‌ در سال‌ 1341 اولين‌ مراكز ساخت‌ دست‌ و پا و وسايل‌ كمكي‌ توسط‌ جمعيت‌ هلال‌ احمر تشكيل‌ و فعاليتش‌ روز به‌ روز گسترش‌ زيادي‌ يافت‌ كه‌ هم‌ اكنون‌ اين‌ مراكز در اغلب‌ شهرهاي‌ ايران‌ در حال‌ فعاليت‌ هستند تا بتواند مسائل‌ مورد نياز را بسازد و در اين‌ زمينه‌ دانشگاه‌هاي‌ علوم‌ توانبخشي‌ وابسته‌ به‌ دانشگاه‌ علوم‌ پزشكي‌ اقدام‌ به‌ تأسيس‌ رشته‌ اندام‌ مصنوعي‌ و وسايل‌ كمك‌ نمود و براي‌ خدمت‌ به‌ معلولين‌ و جانبازان‌ عزيز فعاليت‌ ارزنده‌اي‌ را شروع‌ نموده‌ و در بعضي‌ از دانشگاه‌ها مثل‌ دانشگاه‌ اصفهان‌ براي‌ چند دوره‌ تا مقطع‌ مهندسي‌ و دانشگاه‌ تهران‌ تا مرحله‌ كارشناسي‌ ارشد اين‌ رشته‌ را توسعه‌ داده‌ و هم‌ اكنون‌ دانشكده‌هاي‌ مختلفي‌ در اين‌ رشته‌ پذيرش‌ دارند افرادي‌ كه‌ در حرفه‌ ارتوپدي‌ فني‌ مشغول‌ به‌ كار هستند نقش‌ عمده‌اي‌ در ساخت‌ و ساز اندام‌ مصنوعي‌ دارند كه‌ فعاليت‌ آنها به‌ طور خلاصه‌ به‌ شرح‌ زير است‌: پروتز به‌ وسيله‌اي‌ اطلاق‌ مي‌شود كه‌ به‌ جاي‌ عضو از دست‌ رفته‌ از آن‌ استفاده‌ شود پروتزهاي‌ اندام‌ تحتاني‌ شامل‌: پرتزپنجه‌ براي‌ قطع‌ پا، پرتزسايم‌ براي‌ قطع‌ مفصل‌ مچ‌ پا، پرتز زير زانو پرتزدوي‌ زانو و كاندين‌ براي‌ قطع‌ از مفصل‌ هيپ‌ پروتزهاي‌ اندام فوقانی شامل‌ پروتزهاي‌ قطع‌ انگشتان‌، قطع‌ مچ‌ دست‌ زير آرنج‌ بالاي‌ آرنج‌ و شانه‌ كه‌ از پروتزها خود شامل‌: 1. كارا 2. تزئيني‌

   

ارتوتسيت‌

 به‌ وسايلي‌ گفته‌ مي‌شود كه‌ جهت‌ جلوگيري‌ و اصلاح‌ و يا نگهداري‌ قسمت‌هاي‌ مختلف‌ بدن‌ بكار مي‌روند ارتزهاي‌ اندام‌ تحتاني‌ شامل‌ ارتزهاي‌ پا، زير زانو بالاي‌ زانو كه‌ هر كدام‌ از آن‌ها داراي‌ انواع‌ مختلف‌ و عملكردهاي‌ متفاوت‌ هستند. ارتزهاي‌ اندام‌ فوقاني‌ شامل‌: ارتزهاي‌ انگشتان‌ دست‌ زير آرنج‌،بالاي‌ آرنج‌ و شانه‌ كه‌ در انواع‌ ثابت‌ متحرك‌ نيمه‌ متحرك‌: آرتروزهاي‌ ستون‌فقرات‌ شامل‌ ارتزهاي‌ لگني‌، كمري‌، سينه‌اي‌، گردني‌ و تمام‌ تنه‌ مي‌باشد كه‌،جهت‌ كمك‌، نگهداري‌ تثبيت‌، مقاومت‌ در برابر حركات‌ كاهش‌ درد ستون‌ فقرات‌ ب‌ كار مي‌روند حال‌ به‌ دليل‌ اطلاع‌ يافتن‌ از علم‌ مربوط‌ به‌ پروترسيت‌ و ارتوتيست‌ و نياز به‌ دانش‌ گسترده‌ در زمينه‌ علوم‌ پزشكي‌ بيومكانيك‌ آناتومي‌،ارتوپدي‌ پاتولوژي‌ و يا مهندسي‌ خواص‌ مواد مكانيك‌ مقاومت‌ مصالح‌رسم‌ فني‌ مهندسي‌ جديد منطبق‌ با خصوصيات‌ آناتوبيكي‌ و بيومكانيكي‌ بدن‌ آدمي‌ بپردازد و در دانشگاه‌ها دروسي‌ از قبيل‌ تكنيك‌ قطع‌ سازي‌، تكنولوژي‌ چوب‌، تئوري‌ ارتز و پروتز تكنيك‌ چرم‌ كاري‌ راديولوژي‌، رسم‌ فني‌ تخصصي‌ روان‌شناسي‌ معلولين‌ ارزشيابي‌ و اندازه‌گيري‌ عضلاني‌ اصطلاحات‌ پزشكي‌ وكارآموزي‌ در عرصه‌هاي‌ ارتزهاي‌ بالا زانو ستون‌ فقرات‌ اندام‌ پروتزهاي‌ زير زانو مچ‌ و پنجه‌ لگن‌ زير آرنج‌ و بالاي‌ آرنج‌ و همچنين‌ دروس‌ عمومي‌ كليه‌ رشته‌ها كه‌ در مجموع‌ 133 واحد مي‌باشد فارغ‌ التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ كارشناس‌ اين‌ رشته‌ مي‌شود.

 

منبع : سلامت

کلینیک اندامهای مصنوعی

ممکن است در ابتدا به نظر برسد قطع عضو عمل جراحی ساده ایست ولی اینطور نیست. در این اعمال جراحی پزشک جراح باید به نکات بسیار مهمی توجه کند تا بیمار بعد از جراحی مشکل زیادی با باقیمانده اندام نداشته باشد و بتواند از اندام مصنوعی بهتر استفاده کند.

ابتدا به نظر برسد قطع عضو عمل جراحی ساده ایست ولی اینطور نیست. در این اعمال جراحی پزشک جراح باید به نکات بسیار مهمی توجه کند تا بیمار بعد از جراحی مشکل زیادی با باقیمانده اندام نداشته باشد و بتواند از اندام مصنوعی بهتر استفاده کند.

بعد از اینکه عضو قطع شد باقیمانده اندام را استامپ Stump میگویند و قسمتی خالی از اندام مصنوعی که باقیمانده اندام در آن قرار گرفته و فیت میشود را سوکت Socket میگویند. عمل جراحی قطع عضو باید طوری انجام شود که

  • استامپ درد نداشته باشد،
  • طول استامپ به اندازه کافی بلند باشد که اتصال آن با اندام مصنوعی به راحتی صورت گیرد،
  • دامنه حرکتی مفصل مجاور استامپ به اندازه کافی باشد
  • عضلات باقیمانده در استامپ قدرت کافی را برای به حرکت درآوردن اندام مصنوعی داشته باشد
  • استامپ عفونت نداشته باشد
  • شکل استامپ طوری باشد که بتوان برای آن اندام مصنوعی مناسبی درست کرد.

 

در یک عمل جراحی قطع عضو استخوان، عضله، عروق و اعاب، تاندون ها و پوست بیمار باید قطع شوند.

  • مهمترین عامل تعیین کننده طول استامپ طول استخوان آن است. پزشک ارتوپداستخوان اندام را از جایی قطع میکند که طول کافی برای یک اتصال خوب و محکم با اندام مصنوعی را داشته باشد. بنابراین استخوان در فاصله مناسبی از مفصل بصورت عرضی با اره قطع شده و سپس لبه های آن با سوهان گرد میشود تا بعداد به پوست فشار وارد نکند.
  • محل بریدن عضلات معمولا پایین تر از محل برش استخوان است. عضلات باید روی محل برش استخوان را بپوشانند تا بین آن و پوست قرار گیرند در غیر این صورت فشار استخوان به پوست موجب زخمی شدن آن میشود. پزشک جراح مقداری از عضلات را که در استامپ نگه میدارد را بسته به وضعیت عروقی اندام مشخص میکند.
  • پزشک جراح تاندون های اندام را در محل قطع استخوان میبرد


  • عروق اندام در کمی بالاتر از محل قطع استخوان بسته میشوند. پزشک جراح رگ های بزرگ را با نخ جراحی میبندد.
  • عصب های اندام چند سانتیمتر بالاتر از محل قطع استخوان بریده میشوند تا محل قطع آنها در عمق عضلات قرار بگیرند. باقی ماندن سر اعصاب قطع شده در نزدیکی پوست موجب میشود هر بار که به استامپ به جایی برخورد میکند عصب تحریک شده و درد شدیدی ایجاد شود.
  • وقتی که در اندامی که قصد قطع کردن آن را دارند عفونت فعالی وجود داشته باشد پزشک جراح ممکن است زخم محل قطع عضو را نبندد و آنرا باز نگه دارد. این کار برای ممانعت از گسترش عفونت است. بعد از چند روز که خطر عفونت کاهش یافت زخم بطر کامل بخیه شده و بسته میشود.