مراحل تومورهای مغزی و نخاعی در کودکان
- در تومورهای مغزی و نخاعیدوران کودکی، گزینههای درمان بستگی به عوامل متعددی دارد.
- اطلاعات بهدست آمده از آزمایشها و فرآیندهای انجام شده جهت پیدا کردن تومورهای مغزی و نخاعی در دوران کودکی جهت تعیین گروه خطر تومور استفاده میشوند.
- سرطان از سه طریق در بدن گسترش مییابد.
در تومورهای مغزی و نخاعي در دوران کودکی، گزینههای درمان بستگی به عوامل متعددی دارد.
مرحلهبندی، فرآیندی است که جهت پیبردن به اینکه سرطان تا چه حد منتشر شده و آیا به داخل مغز، نخاع، و یا دیگر قسمتهاي بدن رسوخ كرده است يا نه؟
جهت برنامهریزی درمان سرطان، پیبردن به مرحله سرطان بسیار مهم است.
در تومورهای مغزی و نخاعي درکودکی، هیچ نوع سیستم مرحلهبندی استانداردی وجود ندارد. در عوض، برنامهریزی درمان سرطان بستگی به عوامل متعددی دارد:
- نوع تومور و مکانی که تومور در آن تشکیل شده است.
- اینکه آیا تومور به تازگی تشخیص داده شده است و یا اینکه عود كرده است. یک تومور مغزي و یا نخاعي که به تازگي تشخیص داده شده است توموری است که هرگز درمان نشده باشد. تومور مغز و یا نخاع در دوران کودکی که عود كرده است توموری است که بعد از درمان مجدداً برگشته است. تومورهای مغزی و نخاعي در دوران کودکی ممکن است در همان مکان اول و یا در نقطه دیگری از مغز و یا نخاع عود کنند. گاهي تومور در محل دیگری از بدن برگشت ميكند. تومور ممکن است چندین سال بعد از درمان عود كند. آزمایشها و مراحلی از قبیل نمونهبرداری، که در تشخیص و مرحلهبندی تومور استفاده ميشوند، ممکن است جهت تشخیص توموری که عود كرده است نیز بهكار روند.
- درجه تومور: درجه تومور بستگی به این دارد که سلولهای سرطانی تا چه حد سریع رشد کرده و گسترش مییابد. دانستن درجه تومور و اینکه آیا هیچ سلول سرطانی بعد از جراحی باقی مانده است جهت برنامهریزی درمان مهم است. درجه تومور در همه موارد برنامهریزی درمان تومورهای مغزي و نخاعي بهكار برده نمیشود.
- گروه خطر تومور: گروههای خطر عبارتند از خطر میانه، خطر کم، متوسط، و خطر بالا. گروههای خطر براساس مقدارتومور باقیمانده بعد از جراحی، انتشار سلولهای سرطانی در درون مغز و نخاع و یا دیگر قسمتهاي بدن یا محل تشکیل تومور و سن کودک تعیین میشوند. گروه خطر جهت برنامهریزی درمان تمامی انواع تومورهای مغزي و نخاعي بهكار برده نمیشود.
اطلاعات بهدست آمده از آزمایشها و فرآیندهای انجام شده جهت پیدا کردن تومورهای مغزی و نخاعي در دروان کودکی بهمنظور تشخیص نوع گروه خطر تومور استفاده میشود.
بعد از اینکه تومور در طی جراحی برداشته شد، برخی آزمایشها براي پیدا کردن تومورهای مغزی و نخاعي در دوران کودکی تکرار میشود تا گروه خطر تومور تعیین شود. این امر به این دلیل انجام میشود تا پی ببرند که چه مقدار از تومور بعد از جراحی باقی ماندهاست. دیگر آزمایشها و فرآیندها نیز ممکن است جهت پی بردن به اینکه آیا سرطان گسترش یافته است انجام شود.
- پونکسیون کمری: فرآیندی است که جهت جمعآوری مایع مغزی نخاعی از درون ستون فقرات انجام میشود. این امر از طریق قراردادن یک سوزن در درون ستون فقرات انجام میپذیرد. پونکسیون کمری معمولاً جهت درجهبندی تومور نخاع در دوران کودکی انجام میشود. این فرآیند همچنین LP و یا کشیدن مایع نخاعی نامیده میشود.
پونکسیون کمری: بیمار بهصورت منحنی بر روی یک میز دراز میکشد سپس بخش کوچکی از انتهای کمر وی بیحس میشود و سوزن نخاعی (یک سوزن باریک بلند) به درون قسمت انتهای ستون فقرات جهت برداشتن مایع مغزی نخاعی وارد میشود. سپس مایع براي انجام آزمایش به آزمایشگاه فرستاده ميشود. |
- اسکن استخوان: فرآیندی است جهت بررسی اینکه آیا در استخوان، سلولهایی مانند سلولهای سرطانی وجود دارند که به سرعت تقسیم میشوند. مقدار کمی ماده رادیواکتیو به درون ورید تزریق ميشود. این ماده از طریق جریان خون در تمام نقاط بدن حرکت میكند. ماده رادیواکتیو در استخوانها جمع شده و توسط اسکنر ردیابی میشود.
- رادیوگرافی قفسه سینه: به رادیوگرافی با اشعه ایکس از اعضا و استخوانهای درون قفسه سینه اطلاق میشود. اشعه ایکس یک نوع پرتو انرژی است که میتواند به داخل بدن رفته و بر روی فیلم ظاهر شود و تصویری از درون بدن بهوجود میآورد.
- آسپیراسیون مغز استخوان و نمونهبرداری: به برداشتن مغز استخوان، خون و مقدار کمی استخوان اطلاق میشود که از طریق وارد کردن یک سوزن توخالی به درون استخوان لگن و یا استخوان سینه انجام میشود. سپس آسیبشناس به بررسی مغز استخوان، خون و استخوان در زیر میکروسکوپ به دنبال علائم سرطان میپردازد.
اسپیراسیون مغز استخوان و نمونهبرداری، بعد از اینکه بخش کوچکی از پوست بیحس میگردد، یک سوزن جمشیدی (سوزن بلند و توخالی) وارد استخوان لگن بیمار میشود. نمونههایی از خون، استخوان و مغز استخوان جهت بررسی زیر میکروسکوپ برداشته میشوند.
سرطان از سه طریق در بدن گسترش مییابد.
سه طریق که سرطان دربدن گسترش مییابند عبارتند از:
- از طریق بافت. سرطان به بافتهای طبیعی اطراف هجوم میبرد.
- از طریق سیستم لنفاوی. سرطان به سیستم لنفاوی هجوم برده و از طریق رگهای لنفاوی به دیگر نقاط بدن رسوخ ميكند.
- از طریق خون. سرطان به وریدها و مویرگها هجوم برده و از طریق خون در دیگر نقاط بدن منتشر ميشود.
وقتي كه سلولهای سرطانی از تومور اولیه جدا شده و از طریق غدد و یا خون به دیگر نقاط بدن نفوذ ميكنند، ممکن است تومور ثانویهاي تشکیل شود. این فرآیند متاستاز نامیده میشود. تومور ثانویه (متاستاتیک) از همان نوع تومور اولیه است. برای مثال، اگر سرطان پستان به استخوانها گسترش یابد، سلولهای سرطانی دراستخوانها در واقع سلولهای سرطان پستان هستند. این بیماری سرطان متاستاتیک پستان است و نه سرطان استخوان.
تومورهای عودکنندۀ مغز و نخاع در دوران کودکی
یک تومور مغزی و نخاعي عودکننده در دوران کودکی توموری است که بعد از درمان برگشت میكند. تومورهای مغزی و نخاعي در دوران کودکی ممکن است در همان مکان اولیه و یا مکان دیگری در بدن عود كنند. گاهي آنها به قسمت دیگری از بدن رسوخ ميكنند.
تومور ممکن است چندین سال بعد از درمان اولیه برگشت كند، و لازم شود. آزمایشهاي تشخیصی و مرحلهبندی و فرآیندهایی شامل نمونهبرداری، مجدداً جهت تأييد برگشت تومور انجام شود.
گزینههای درمان در یک نگاه
- انواع مختلفی از درمان برای تومورهای مغزي و نخاعي در دوران کودکی وجود دارد.
- کودکان مبتلا به تومور مغز و نخاع برنامه درمانیای دارند که توسط گروهي از مراقبین پزشكي فراهم میشود که در زمینه درمان تومورهای مغز و نخاع در کودکان تخصص دارند.
- تومورهای مغزي و نخاعي در دوران کودکی ممکن است باعث علائمی شوند که قبل از تشخیص بروز كرده و برای ماهها و یا سالها ادامه یابد.
- برخی درمانهای سرطان باعث بهوجود آمدن عوارض جانبیای میشوند که برای ماهها و سالها بعد از پايان درمان ادامه مییابد.
سه نوع درمان متعارف (استاندارد) عبارتند از:
- جراحی.
- پرتودرمانی.
- شیمیدرمانی.
شیوههای جدید درمان در پژوهشهای بالینی مورد آزمایش قرار میگیرند.
- شیميدرمانی با ميزان بالا همراه با پیوند سلولهاي بنیادی.
بیماران ممکن است بخواهند که درباره شرکت در پژوهشهای بالینی فکر كنند.
بیماران میتوانند قبل، در طی و یا بعد از شروع درمان سرطان خود در پژوهشهای بالینی شرکت جويند.
آزمایشهاي پیگیری ممکن است مورد نیاز باشد.