مصرف کورتون در شیمی درمانی و یا درمان لوپوس یا ام اس و سیاه شدن سر استخوان ران
کورتیکواستروئیدها که به اختصار به آنها کورتون میگویند نام عمومی برای دسته ای از داروها است که در درمان بسیاری از بیماری های روماتیسمی و خودایمنی، سرطان ها، بعد از پیوند اعضاء و بعضی بیماری های عصبی کاربرد دارد.پردنیزون، پردنیزولون، دگزامتازون و بتامتازون، تریامسینولون، دپومدرول، سولومدرول جزو این دسته دارویی هستند.
درشیمی درمانی بیماری های مبتلا به سرطان معمولا چند دارو به همراه هم برای بیمار استفاده میشود. یکی از این داروها کورتون است. در درمان حملات بیماری ام اس هم از کورتون ها برای پالس تراپی استفاده میشود. در کنترل بسیاری از بیماری های روماتیسمی مانند روماتیسم مفصلی و بیماری لوپوس یکی از داروهای مورد استفاده کورتون است.
یکی از عوارض مصرف کورتون نکروز یا سیاه شدن سر استخوان ران میباشد. علت سیاه شدن سر استخوان ران نرسیدن خون به استخوان است ولی اینکه کورتون چگونه موجب نرسیدن خون به سر استخوان ران میشود به درستی شناخته شده نیست. کورتون ها داروهای قوی با اثرات جانبی زیادی هستند و پزشک ها معمولا در استفاده از آن احتیاط میکنند. کورتون باید فقط در بیمارانی مصرف شود که واقعا به آن احتیاج دارند و جایگزینی نداشته باشد.
 آسیب سر استخوان ران بدنبال نکروز |
متاسفانه بعضی افراد برای چاق شدن مبادرت به مصرف کورتون میکنند که موجب لطمات جبران ناپذیری در آنها میشود. همچنین همراه با بعضی موارد مخدر غیرقانونی ترکیبات کورتون وجود دارد.
وقتیکه بدنبال مصرف کورتون سر استخوان ران سیاه شد حتی با قطع مصرف آن، عارضه بوجود آمده بهبود نمیابد. نکروز یا سیاه شدن سر استخوان ران در ناحیه لگن موجب بروز درد و محدودیت حرکتی در مفصل ران میشود. در بعضی از بیماران این علائم ممکن است بتدریج فروکش کند ولی در اکثر بیماران سر استخوان ران تغییر شکل داده و بدنبال آن مفصل ران دچار ساییدگی و آرتروز میشود. این ارتروز پیشرونده بوده و درد بیمار بتدریج بیشتر میگردد.
در مواردی که درد لگن بیمار زیاد بوده و بیماری پیشرفت کرده باشد درمان با استفاده از تعویض مفصل ران صورت میگیرد.
کلا در هر بیماری که تحت شیمی درمانی قرار گرفته و یا به علت ابتلا به بیماری های روماتیسمی و یا ام اس و یا هر بیماری دیگر کورتون دریافت کرده است و همچنین کسانی که سابقه مصرف موارد مخدر دارند باید به فکر نکروز یا سیاه شدگی سر استخوان ران بود. درد مفصل ران و درد لگن در این افراد ممکن است نشانه بروز نکروز باشد. در این بیماران برای تشخیص زود هنگام این بیماری میتوان از ام آر آی استفاده کرد.
دکتر لیلا بیدکی متخصص طب فیزیکی و توانبخشی