اسکولیوز؛ انحراف ستون فقرات

http://img1.tebyan.net/big/1388/07/147157164225212115471237226188210190203223165.jpg

 به انحنای غیر طبیعی ستون فقرات که کمی قبل از بلوغ ایجاد می شود، اسکولیوز گفته می شود . اسکولیوز (انحنای‌ ستون‌ فقرات‌) خمیدگی‌ بدون‌ درد ستون فقرات که‌ گاهی‌ حالت‌ پیشرونده‌ داشته‌ و باعث‌ تغییر شک‌ قفسه‌ سینه‌ و پشت‌ می‌شود. این‌ عارضه‌ می‌تواند مهره‌های‌ قفسه‌ سینه‌ای‌ (میانی‌) یا مهره‌های‌ کمری‌ (پایینی‌) ستون‌ فقرات‌ را درگیر سازد. این‌ عارضه‌ بیشترین‌ شیوع‌ را در نوجوانان‌ داشته‌ و در دختران‌ شایعتر از پسران‌ است‌. هنوز علت مشخصی برای این بیماری بیان نشده است، اگر چه این بیماری ممکن است با بیماری هایی نظیر فلج مغزی و دیستروفی عضلانی هم همراه باشد.


 انواع اسکولیوز

اسکولیوز مادرزادی : از ابتدای تولد وجود دارد.

اسکولیوز عصبی ماهیچه ای : به علت وجود ناهنجاری در ماهیچه و یا عصب ایجاد می شود و بیشتر در افراد مبتلا به بیماری اسپینا بیفیدا و فلج مغزی دیده می شود.

اسکولیوز دژنراتیو : این نوع اسکولیوز به علت ضربه و یا بیماری، فروپاشی استخوان، انجام جراحی در ناحیه پشت و یا پوکی استخوان بوجود می آید.

اسکولیوز با منشا ناشناخته : این نوع اسکولیوز شایع ترین نوع اسکولیوز می باشد که هنوز علت مشخصی برای آن شناخته نشده است.


 علائم بیماری اسکولیوز

 فرد مبتلا شانه های نامساوی دارد.

 یکی از تیغه های شانه فرد مبتلا برجسته تر از دیگری به نظر می رسد.

 کمر نامساوی و ناهموار

 یک طرف باسن بالاتر است


 راه های درمان اسکولیوز

استفاده از بریس : اگر سن رشد کودک هنوز به اتمام نرسیده باشد و حداقل دو سال از رشد کودک باقی مانده باشد، استفاده از بریس به او توصیه می شود، زیرا در این حالت محل استخوان ها هنوز ثابت نشده است و امکان شکل گیری صحیح مهره ها توسط بریس وجود دارد.

جراحی : در موارد انحنای شدید ستون فقرات جراحی صورت می گیرد. هدف از جراحی برطرف کردن کامل انحنای ستون مهره ها نیست، بلکه اقدامی است در جهت جلوگیری از بدتر شدن حالت ستون مهره های کودک.  در طی جراحی، ایمپلنت هایی در بدن فرد جا گذاشته می شود تا به او در قرارگیری صحیح ستون مهره ها کمک کند.

انجام حرکات اصلاحی ورزشی در کاهش انحراف ستون فقرات موثر است و اگر بروز اسکولیوز در مواردی باشد که ستون فقرات هنوز شکل ساختاری نگرفته است و بدن انعطاف‌پذیر است، می‌توان با حرکات ورزشی اصلاحی، از شدت زاویه آن کم کرد.


  علل‌ اسکولیوز

معمولاً ناشناخته‌ است‌. اسکولیوز گاهی‌ نتیجه‌ موارد زیر است‌:

بیماری‌های‌ دستگاه‌ عصبی‌ مرکزی‌، نظیر فلج اطفال یا دیستروفی عضلانی

نقایص‌ مادرزادی‌ ستون فقرات

نابرابری‌ طول‌ پاها

عوامل تشدید کننده بیماری

سابقه‌ خانوادگی‌ اسکولیوز

 

عوارض‌ احتمالی‌ اسکولیوز

تغییر شکل شدید ستون فقرات و دنده ها

اختلال‌ در فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری های‌ اجتماعی‌ بیمار

اختلال‌ تنفس‌

عفونت ریه

نارسایی احتقانی قلب


 منبع: تبیان و پزشکان

اسکولیوز چیست؟

اسکولیوز به معنای انحراف جانبی ستون مهره است. وقتی ستون فقرات را از جلو نگاه میکنیم به صورت یک خط صاف عمودی دیده میشود و وقتی این خط، قوسی شکل میشود به آن اسکولیوز میگویند.


انواع اسکولیوز

اسکولیوز برگشت پذیر Reversible scoliosis


در این نوع اسکولیوز ستون فقرات هنوز خاصیت انعطاف پذیری خود را حفظ کرده است. گر چه وقتی بیمار می ایستد دچار اسکولیوز میشود ولی وقتی به جلو خم میشود و یا دراز میکشد این انحراف جانبی برطرف میشود.

 این نوع اسکولیوز ممکن است به علل زیر ایجاد شود
 بد ایستادن انقباض عضلات شکمی : در این حالات به علت درد شدیدی که در ستون مهره وجود دارد بیمار برای کاهش شدت درد تمایل دارد به یک طرف خم شود و یا اسپاسم عضلات اطراف ستون مهره موجب خم شدن آن به یک طرف میشود. گاهی حتی در بعضی بیماری هایی که ارتباطی به ستون مهره ندارند اسکولیوز ایجاد میشود.
 بطور مثال آپاندیست میتواند به علت درد شدیدی که در یک طرف شکم ایجاد میکند موجب شود تا بیمار به یک طرف خم شود.

کوتاه بودن یکی از اندام های تحتانی : وقتی طول اندام های تحتانی تفاوت دارد بیمار برای اینکه بتواند کف هر دو پا را بر روی زمین بگذارد و بر روی هر دو پا بایستد و راه برود لگن را در طرف کوتاه شده پایین تر میبرد. ابن انحراف لگن موجب میشود تا ستون فقرات بالای آن نیز به یک طرف خم شده و دچار انحراف جانبی شود.

 اسکولیوز برگشت ناپذیر Irreversible scoliosis

در این نوع اسکولیوز ستون فقرات خاصیت انعطاف پذیری خود را از دست داده است و بیمار هر وضعیتی که به خود بگیرد انحراف جانبی ستون مهره از بین نمیرود.

 این نوع اسکولیوز ممکن است به علل زیر ایجاد شود
اسکولیوز هایی که بر اثر مشکلات استخوانی و تغییر شکل مهره بوجود میایند مانند اسکولیوز مادرزادی و اسکولیوز بدنبال شکستگی مهره یا تغییر شکل مهره بدنبال نرمی یا پوکی استخوان اسکولیوز هایی که بدنبال مشکلات عصبی بوجود میایند مانند اسکولیوز بدنبال ابتلا به فلج اطفال یا فلج مغزی اسکولیوز بدنبال بیماری های عضلانی مانند دیستروفی های عضلانی اسکولیوز بدنبال بیماری های مادرزادی مانند اسپینا بیفیدا یا نوروفیبروماتوز اسکولیوز هایی که هیچ علت خاصی برای آنها پیدا نمیشود که به آنها اسکولیوز ایدیوپاتیک Idiopathic scoliosis میگویند. شایعترین نوع اسکولیوز همین نوع ایدیوپاتیک است.